ΚΕΙΜΕΝΟ 3
Ένα παιχνίδι ακόμα
Από παιχνίδια ξέραμε.
Στο δρόμο ζήσαμε στη γειτονιά
ψωμί με ζάχαρη, κρυφτό, κυνηγητό, τα μήλα
και το κορόιδο στον ουρανό με άλματα
να φτάσει τις μπαλιές.
Όλη τη μέρα γέλια και φωνές
το σούρουπο την ώρα της επιστροφής
μελαγχολία.
Στρατιωτάκια ακούνητα αμίλητα αγέλαστα
στο σπίτι.
Στο βάθος βλέπαμε πως στη στροφή του χρόνου
καρτέρι έστηνε μονόδρομος στον κόσμο των μεγάλων.
Δίχως παιχνίδι πώς θα ζούσαμε;
Στον κόσμο εκείνο τον παράλληλο
δεν έπαιζε κανείς.
Από παιχνίδια ξέραμε.
Μα τη ζωή την πήραμε πολύ στα σοβαρά.
Δάκρυ και πάλι δάκρυ όταν χάναμε τα μήλα.
Drama queens1 μας περιγέλαγε η ζωή
μα εμείς καθόλου δεν γελούσαμε.
Θυμώναμε που όλο μας έβαζε κορόιδα
να πιάσουμε τα όνειρα.
Πέταγε τις μπαλιές πολύ ψηλά
λίγο ψηλώναμε και πέφταμε
με πάταγο στο χώμα.
Τι κι αν στο διάβα μας
δεν βρέθηκε κανείς να μας το πει
ένα παιχνίδι ότι είναι κι η ζωή
εμείς που από παιχνίδια ξέραμε
ένα το μάθαμε καλά.
Κάθε φορά που πέφτουμε
για ένα παιχνίδι ακόμα
να σηκωνόμαστε.
Νάνσυ Δανέλη (πηγή: homouniversalisgr.blogspot.com/2019/01/blog-post_56.html ) 1. drama queen: μελόδραμα
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Ποιο νομίζετε ότι είναι το βασικό θέμα που απασχολεί την ποιήτρια (Κείμενο 3); Ποια άποψη για το θέμα εκφράζει το ποίημα; Συμφωνείτε με την άποψη αυτή; Για τα δύο πρώτα ερωτήματα να αξιοποιήσετε τρεις (3) τουλάχιστον κειμενικούς δείκτες. (150-200 λέξεις)
Μονάδες 15
Απάντηση
Το θέμα που απασχολεί την ποιήτρια είναι η ανθρώπινη ζωή. Η άποψη που εκφράζεται στο κείμενο είναι ότι η ζωή μοιάζει με παιχνίδι («ένα παιχνίδι ότι είναι κι η ζωή»), προβάλλοντας έτσι και την παιδαγωγική αξία του παιχνιδιού. Οι άνθρωποι, όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αποτυχίες, απογοητεύσεις ή καταστροφές, δεν πρέπει να τις δραματοποιούν («Δάκρυ και πάλι δάκρυ όταν χάναμε τα μήλα») και να νομίζουν ότι οι αρνητικές εξελίξεις είναι τελικές και αξεπέραστες, αλλά να αρχίζουν νέα προσπάθεια («για ένα παιχνίδι ακόμα / να ση- κωνόμαστε»), γνωρίζοντας ότι στην πραγματοποίηση των στόχων η αποτυχία δεν πρέπει να γίνεται τροχοπέδη, αλλά κίνητρο δράσης. Η ευχάριστη ατμόσφαιρα του παιχνιδιού αποδίδεται με εικόνες οπτικές («κρυφτό, κυνηγητό ... τις μπαλιές») και ακουστικές («Όλη τη μέρα γέλια και φωνές»). Με τη ρητορική ερώτηση «Δίχως παιχνίδι πώς θα ζούσαμε;» εκφράζεται η ζωτική ανάγκη για παιχνίδι. Το ποίημα αποτελεί μια φιλοσοφική ενατένιση της ζωής, όπου η ποιήτρια καταθέτει την εμπειρική της άποψη («δεν βρέθηκε κανείς να μας το πει»). Το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο («ξέραμε», «πέφταμε», «σηκωνόμαστε») προσδίδει πανανθρώπινο χαρακτήρα («εμείς»: εμείς οι άνθρωποι) στο μήνυμα του κειμένου και δηλώνει ότι αφορά όλους τους ανθρώπους.
Προσωπικά θεωρώ πολύ εποικοδομητική αυτή τη θεώρηση της ζωής. Όταν αντιμετωπίζουμε τη ζωή σαν παιχνίδι, αποκτούμε αμέσως χαρούμενη διάθεση, ενθουσιασμό, αλλά και την ανακουφιστική αίσθηση ότι κανένα κακό δεν είναι αθεράπευτο και ότι όλα μπορεί να αλλάξουν και να διορθωθούν. Αυτή η αντιμετώπιση μας βοηθά να ξεπερνούμε τις δυσκολίες και αναπτερώνει το ηθικό μας, αλλά δεν θα πρέπει να μας οδηγήσει σε μια επιπόλαιη εκτίμηση της αντικειμενικής πραγ- ματικότητας και των προσωπικών μας δυνατοτήτων, μόνο να τονώσει την αισιόδοξη και αγωνιστική μας διάθεση.
Το θέμα και η απάντησή του περιέχονται στη «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, 70 Κριτήρια Αξιολόγησης, των Σπυρίδωνος Κ. Κούτρα και Υπαπαντής Η. Ζουρούδη, εκδ. Σαββάλας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου