Η ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΘΕΩΡΙΑ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΘΕΩΡΙΑ – ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ – ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1ο
Η ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Προκρίνεται η πληροφοριακή ή περιγραφική περίληψη.
Επιδιώκονται
- Η πιστή απόδοση του περιεχομένου που ζητείται από το αρχικό κείμενο.
- Η κατανόηση του περιεχομένου και του τρόπου ανάπτυξης του αρχικού κειμένου για το οποίο ζητείται να γραφτεί περίληψη, γιατί μπορεί να βοηθήσει στην επισήμανση των σημαντικών λεπτομερειών που πρέπει να αναφέρονται στην περίληψη, αλλά και στη δομή του περιληπτικού κειμένου.* Το περιεχόμενο και η δομή του αρχικού κειμένου υπαγορεύουν, συνήθως, και τον αριθμό των περιόδων που θα αποτελούν την περίληψη.
- Η πύκνωση, με τη διάκριση του ουσιώδους από το επουσιώδες και με τη χρήση εκφραστικών μέσων/τεχνικών πύκνωσης. Η έκταση της περίληψης να είναι μέσα στο πλαίσιο του αριθμού των λέξεων που ορίζεται.
- Η παράφραση. Η πληροφοριακή περίληψη είναι κείμενο μετασχηματιστικό.
- Η ακριβολογία, ο απλός, σαφής, προσωπικός, φυσικός λόγος.
- Το τυπικό, σοβαρό, ουδέτερο, αντικειμενικό ύφος (ενεστώτας χρόνος, οριστική έγκλιση, γ΄ ή α΄ πληθυντικό ρηματικό πρόσωπο).
- Η ορθή χρήση της γλώσσας (ορθογραφία, στίξη, σύνταξη κ.λπ.).
- Η συνοχή και η συνεκτικότητα του περιληπτικού κειμένου.
- Η γραμμικότητα, δηλαδή η τήρηση της σειράς με την οποία διατάσσονται οι πληροφορίες του αρχικού κειμένου, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να θεωρηθεί σχολιασμός η αλλαγή της σειράς αυτής.
- Η αποφυγή κατάχρησης διαρθρωτικών λέξεων και φράσεων και των ρημάτων που καταγράφουν ή εξηγούν τις γλωσσικές πράξεις του συγγραφέα του αρχικού κειμένου.
*Βλ. https://peistikoslogos.blogspot.com/2025/05/
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Αρχικό κείμενο
(Από παράγραφο)
Ποικίλοι παράγοντες φαίνεται ότι συνετέλεσαν στην εξέλιξη της παραδοσιακής οικογένειας. Αρχικά συνετέλεσαν οι τεχνολογικές εξελίξεις, που διευκολύνουν και απλοποιούν την πραγματοποίηση των οικιακών εργασιών, ενώ εξοικονομείται σημαντικός χρόνος για τις γυναίκες, που αφιερώνουν πλέον λιγότερο χρόνο στις δουλειές αυτές. Έπειτα, οι αυξανόμενες κοινωνικές παροχές από το κράτος. Η σταδιακή και σταθερή αύξηση του αριθμού των παιδικών σταθμών και των νηπιαγωγείων σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες διευκολύνει πολύ τις παντρεμένες γυναίκες με παιδί/-ιά στην άσκηση της εξωοικιακής επαγγελματικής απασχόλησης. Τέλος, στην εξέλιξη αυτή συνετέλεσε και η σταδιακή μεταβολή των αντιλήψεων των ατόμων για τους ρόλους των δύο φύλων. Η γυναικεία εξωοικιακή επαγγελματική απασχόληση αντιμετωπίζεται από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού πιο θετικά και δεν θεωρείται ασυμβίβαστη με τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Η σημαντική αυτή εξέλιξη οδηγεί σταδιακά στον επαναπροσδιορισμό των κοινωνικών ρόλων των συζύγων και οι οικογένειες «διπλής απασχόλησης», με «αδιαφοροποίητους συζυγικούς ρόλους», αυξάνονται συνεχώς, ενώ η συμμετοχή του άνδρα στην οικιακή σφαίρα γίνεται ολοένα και πιο ουσιαστική. Παράλληλα η εργαζόμενη σύζυγος και μητέρα αποτελεί πλέον το καινούριο γυναικείο μοντέλο με κύρος, σε αντίθεση με τη θέση της γυναίκας-νοικοκυράς, που θεωρείται υποδεέστερη.
Λάουρα Μαράτου-Αλιμπράντη, Η οικογένεια στην Αθήνα: Οικογενειακά πρότυπα και συζυγικές πρακτικές, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Αθήνα 1999
Θέμα
Να αποδώσετε περιληπτικά, με 60-70 λέξεις, το περιεχόμενο του παραπάνω κειμένου.
Απάντηση (περίληψη)
Η συγγραφέας αναφέρεται στους παράγοντες που συνέβαλαν στην εξέλιξη της παραδοσιακής οικογένειας. Αποδίδει την αλλαγή της στην εξέλιξη της τεχνολογίας, που εξυπηρέτησε τη γυναίκα στις οικιακές εργασίες και αύξησε τον διαθέσιμο χρόνο της, στην αύξηση των κρατικών κοινωνικών παροχών, που τη διευκόλυναν, ώστε να μπορεί να εργαστεί επαγγελματικά έξω από το σπίτι, και στη σταδιακή αλλαγή των αντιλήψεων για τον ρόλο των δύο φύλων, χάρη στην οποία η εργαζόμενη γυναίκα αντιμετωπίζεται πιο θετικά.
ΑΣΚΗΣΗ 1
Αρχικό κείμενο
(Από παράγραφο)
Συγκεκριμένα, από τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο Facebook απουσιάζουν τα βασικά στοιχεία που ορίζουν τις φιλικές σχέσεις στην εκτός δικτύου πραγματικότητα. Το πρώτο βασικό στοιχείο είναι η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας. Η επικοινωνία που αναπτύσσεται στο περιβάλλον του Facebook χαρακτηρίζεται ως «σχολιασμός» και «συμπλήρωμα της εκτός δικτύου επικοινωνίας». Επίσης, οι σχέσεις αυτές χαρακτηρίζονται από την έλλειψη οικειότητας, εμπιστοσύνης, συναισθήματος, ψυχολογικής υποστήριξης και αμοιβαιότητας, στοιχείων τα οποία είναι απαραίτητα για τις φιλικές σχέσεις εκτός δικτύου. Το Facebook αποτελεί ένα απρόσωπο περιβάλλον, όπου η έκφραση βαθύτερων συναισθημάτων καθίσταται αδύνατη, καθώς οτιδήποτε διατυπώνεται βρίσκεται δημόσια εκτεθειμένο. Επιπλέον, η αμφιβολία μεταξύ προσώπου ή προσωπείου, δηλαδή η αμφιβολία για την πραγματική ταυτότητα των χρηστών, δεν αφήνει περιθώρια για να έρθουν δύο άνθρωποι πιο κοντά και να μπορέσουν να αναπτύξουν μια ουσιαστική, φιλική σχέση.
Μαρία Σαβράμη, Αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και στη διαδικτυακή ζωή: Η περίπτωση του Facebook, ΕΚΠΑ, Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ
Θέμα
Να αποδώσετε περιληπτικά, με 50-60 λέξεις, το περιεχόμενο του παραπάνω κειμένου.
Απάντηση (περίληψη)
Θέμα του κειμένου είναι η έλλειψη στο Facebook των στοιχείων στα οποία στηρίζεται η πραγματική φιλία. Απουσιάζουν από αυτό η ουσιαστική επικοινωνία, η οικειότητα, η εμπιστοσύνη, οι ψυχικοί δεσμοί των χρηστών και η αμοιβαιότητα. Στις ελλείψεις αυτές προστίθενται το απρόσωπο περιβάλλον με την αδυναμία δημόσιας έκφρασης συναισθημάτων και η αμφιβολία για το διαδικτυακό προφίλ των χρηστών που προβάλλεται.
ΑΣΚΗΣΗ 2
Αρχικό κείμενο
(Από συνεχόμενες παραγράφους)
Τα social media και η νέα ψηφιακή βαρβαρότητα
Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στήθηκε, κατά τον Γάλλο διανοητή Μπερνάρ Ανρί-Λεβί, «ένα παγκόσμιο κουβεντολόι στο πλαίσιο του οποίου κανένας δεν έχει τη δικαιοδοσία να ιεραρχεί ή να διακρίνει ανάμεσα στην ευφυΐα και στο ντελίριο, στην πληροφόρηση και στις ψευδείς ειδήσεις, στην αναζήτηση της αλήθειας και το πάθος για άγνοια». Ο επιφανής Γάλλος στοχαστής θεωρεί πως το εν λόγω άκρως ανησυχητικό φαινόμενο οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους.
Ο πρώτος σχετίζεται με «το στιγμιαίο των σκέψεων που εκφράζονται» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλαδή με το γεγονός πως πλέον δεν υπάρχει «καμία απόσταση, κανένα φίλτρο, καμία μεσολάβηση. Κατά συνέπεια οι απόψεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μοιάζουν πολύ με εκείνη την ακατέργαστη γλώσσα, ιδιαίτερα αυτοαναφορική, ιδιαίτερα έντονη, που ο Χέγκελ περιλάμβανε μεταξύ των αιτιών της βίας και της αγριότητας μεταξύ των ανθρώπων», σημειώνει ο Ανρί-Λεβί.
Ο δεύτερος είναι η εξαπάτηση των χρηστών από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία, αντί να ευνοούν την κοινωνικοποίηση, όπως υποδηλώνει, άλλωστε, το όνομά τους, εντείνουν «την αποκοινωνικοποίηση, με τη συνεπακόλουθη ψευδαίσθηση των υποτιθέμενων φίλων που μας αγαπούν με ένα κλικ και σταματούν να μας αγαπούν με ένα κλικ και η αύξηση των οποίων είναι σημάδι τού ότι στην πραγματικότητα δεν έχουμε πια φίλους». Ο Ανρί-Λεβί κάνει λόγο για «βασιλεία του ναρκισσισμού που, με την πρόφαση της διασύνδεσης, αναδεικνύει την αποξένωση από όλα όσα κάποτε διαμόρφωναν τις κοινότητες, την αλληλεγγύη, την αδελφοσύνη».
Όσον αφορά τον τρίτο λόγο, o 72χρονος φιλόσοφος επικαλείται τον άγιο Διονύσιο, τον διάσημο πρώτο επίσκοπο του Παρισιού, τον οποίο αποκεφάλισαν οι βάρβαροι, αλλά εκείνος διέσχισε πεζός τον λόφο του Σεν-Ντενί, κρατώντας παραμάσχαλα το κομμένο του κεφάλι. «Με τους μηχανισμούς του Διαδικτύου παρατηρούμε ένα παρόμοιο φαινόμενο, αλλά σε παγκόσμια κλίμακα που αφορά όλους τους ανθρώπους. Σήμερα δεν πρόκειται πια για το κεφάλι μας, αλλά για τη μνήμη μας. Δεν την παίρνουμε παραμάσχαλα, αλλά στην παλάμη των χεριών μας, ή μέσα σε μία τσέπη», γράφει ο Ανρί-Λεβί, υπενθυμίζοντας ότι μέσω των έξυπνων κινητών «απαλλασσόμαστε από εκείνη την προσοχή που μας επιτρέπει να εντοπίζουμε συνειδητά πληροφορίες, καταστάσεις και θραύσματα αναμνήσεων που ξεχνάμε, τόσο όσο η τεχνολογία μάς επιτρέπει να τα επαναφέρουμε στη μνήμη μας κατά βούληση».
Καθιστώντας τις μηχανές υπεύθυνες για τη διαχείριση των αναμνήσεών μας, συμβάλλουμε στην αναπόφευκτη ατροφία της μνήμης, «η οποία γνωρίζουμε, από τον καιρό του Πλάτωνα, ότι είναι ένας από τους πιο ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων και ένας από τους καταλληλότερους για την αποφυγή των χειρότερων».
Όσον αφορά τη σχέση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με την αλήθεια, τα social media αποτελούν τη «βάση μιας σταδιακής ολίσθησης» από την αλήθεια. «Αρχίζουμε με το “ Όλοι έχουν εξίσου το δικαίωμα να εκφράζουν ό,τι πιστεύουν”. Μετά περνάμε στο “ Όλα όσα εκφράζονται πρέπει να γίνονται σεβαστά με τον ίδιο τρόπο”. Και στη συνέχεια λέμε “Εάν είναι όλα σεβαστά με τον ίδιο τρόπο, αυτό σημαίνει ότι όλα είναι έγκυρα, σημαντικά και αξιόλογα με τον ίδιο τρόπο”». Χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γινόμαστε μάρτυρες «μιας επιστροφής εκείνων των διάσημων σοφιστών που υποστήριζαν πως εκείνη που κάποτε αποκαλούνταν “Η” Αλήθεια είναι μια αδιάκριτη σκιά σε μια νύχτα στην οποία όλες οι ψευδαισθήσεις είναι γκρίζες». Πλέον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η όποια αλήθεια του καθενός αξίζει όσο και η όποια αλήθεια του άλλου και όλοι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα, «απολύτως όλα, ακόμη και εάν είναι βίαια ή θηριώδη», ούτως ώστε να την επιβάλουν.
(To κείμενο αποτελεί διασκευασμένο άρθρο από την ιστοσελίδα protagon.gr
και δημοσιεύτηκε στις 23.6.2021.)
Θέμα
Να αποδώσετε περιληπτικά, με 60-70 λέξεις, το περιεχόμενο των τεσσάρων πρώτων παραγράφων του κειμένου («Με τα μέσα … κατά βούληση”»).
Απάντηση (περίληψη)
Στο μέρος αυτό του κειμένου ο αρθρογράφος αναφέρεται στους τρεις λόγους για τους οποίους, κατά τον Μπερνάρ Ανρί-Λεβί, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκαλούν έντονες ανησυχίες. Ο πρώτος είναι η έκφραση στιγμιαίων, αφιλτράριστων, αυτοαναφορικών σκέψεων. Ο δεύτερος είναι η αποξένωση των χρηστών παρά την αυταπάτη τους ότι με τα μέσα αυτά κοινωνικοποιούνται. Ο τρίτος είναι η ατροφία της μνήμης και η εξασθένηση της ικανότητας των χρηστών να αξιολογούν πληροφορίες και καταστάσεις.
Από τα βιβλία μας Γράψ’ το έτσι! α΄ και β΄ τεύχος.
Σπυρίδων Κ. Κούτρας – Υπαπαντή Ζουρούδη
Ευχαριστούμε πολύ για την τόσο σημαντική βοήθεια!🙏👏🔝
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλή δύναμη και έμπνευση για τη συνέχιση του επιτυχημένου έργου σου και της προσφοράς σου, Γλυκερία!
ΔιαγραφήΘερμές ευχαριστίες!