Πρόθεση του συγγραφέα και τρόπος ανάπτυξης μιας παραγράφου

 ΛΙΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Με βάση την απόσταση από το πρωτογενές (αρχικό) κείμενο διακρίνονται τρία βασικά είδη περίληψης:

 

α. Απλή πύκνωση: ο συντάκτης της περίληψης ακολουθεί τον συγγραφέα του πρωτογενούς κειμένου διατηρώντας τη μορφή, την οργάνωση και την οπτική του γωνία, χωρίς αναφορές στον συγγραφέα και χωρίς να προβαίνει σε δικά του σχόλια ή αξιολογικές κρίσεις.

β. Πληροφοριακή ή περιγραφική περίληψη: ο συντάκτης της περίληψης δηλώνει ρητά την παρουσία του, με αναφορές στον συγγραφέα, π.χ. ο συγγραφέας επισημαίνει, ή στην οργάνωση του πρωτογενούς κειμένου, π.χ. αρχικά, στη συνέχεια, αλλά χωρίς αξιολογικά σχόλια.

γ. Αξιολογική περίληψη: ο συντάκτης της περίληψης περιλαμβάνει αξιολογικά σχόλια που αναφέρονται είτε στο περιεχόμενο του πρωτογενούς κειμένου είτε στον τρόπο χειρισμού του από τον συγγραφέα, π.χ. ο συγγραφέας, εύστοχα ή δικαιολογημένα αναφέρει.

 

Σχολική περίληψη

 

Σχολική περίληψη είναι η θεσμοθετημένη γλωσσική άσκηση στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Στη σχολική περίληψη δίνεται έμφαση στην «αντικειμενική» παρουσίαση του περιεχομένου του πρωτογενούς κειμένου, προκρίνοντας την πληροφοριακή ή περιγραφική περίληψη και την απλή πύκνωση αντί της αξιολογικής.

Χαρακτηριστικά της σχολικής περίληψης είναι τα εξής:

§  Έχει υπαγορευμένο μήκος, περίπου το 1/3 της έκτασης του αρχικού κειμένου.

§  Η γραμμικότητά της, που σημαίνει ότι η περίληψη πρέπει να παρακολουθεί και να αναπαράγει το σχέδιο οργάνωσης του κειμένου αφετηρίας, μην παραβιάζοντας τη σειρά διάταξης των θεματικών στοιχείων που επιλέγει να συναρμόσει ο συντάκτης του, διότι τότε κινδυνεύει να θεωρηθεί σχολιασμός και όχι σύνοψη ενός κειμένου.

§  Η πιστότητα στην απόδοση του περιεχομένου του αρχικού κειμένου. Η σχολική περίληψη πρέπει να αποτελεί μια μικρογραφία του, που θα απαλλάσσει τον αναγνώστη της από τον κόπο να επισκεφθεί το πρωτότυπο. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να προστεθούν πληροφορίες ή παραθέματα και ότι δεν πρέπει να μεταβληθεί η οπτική γωνία του αρχικού κειμένου. Με άλλα λόγια, ο μαθητής δεν δικαιούται να πάρει αποστάσεις από το υλικό που συνοψίζει, αλλά το υιοθετεί όπως έχει. (komvos.edu.gr/glwssa /perilipsi/)