Τα like της φιλίας
Το like δεν είναι απλώς το σύμβολο το οποίο δηλώνει ότι κάτι αρέσει· είναι ένας κώδικας επικοινωνίας των μελών της διαδικτυακής κοινότητας (facebook) με πολλές νοηματικές αποχρώσεις. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί, κυριολεκτικά και συνυποδηλωτικά, ως έκφραση θετικού σχολίου, συμφωνίας, ευνοϊκής διάθεσης, αμοιβαιότητας, ανταπόδοσης, ειρωνείας ή προειδοποίησης από την πλευρά αυτού που «πατάει» το like. Από την πλευρά αυτού που το παίρνει, το like είναι ο πιο απλός τρόπος για να μετρήσει την απήχηση που έχει μια δημοσίευσή του και, όσο κι αν κάποιοι το αρνούνται, πάντα κοιτάνε πόσα like "έπιασε" αυτό που πρόσφατα έγραψαν.
Ταυτόχρονα, τα like, κυρίως όταν αυτά επαναλαμβάνονται, είναι η απαρχή μιας διαδικτυακής προσέγγισης και γνωριμίας, η οποία μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να εξελιχθεί σε φιλία. Είναι, καταρχήν, δηλωτικά αποδοχής και συμφωνίας με όσα παρουσιάζονται και γράφονται, εκτίμησης και εύνοιας προς το πρόσωπο που τα γράφει. Το γεγονός ότι το πρόσωπο αυτό μπορεί να εμφανίζεται με ψευδώνυμο και είναι άγνωστο προσδίδει στα like μια αυθεντικότητα, καθώς λείπει από αυτά η έκφραση σύμπνοιας, επιδοκιμασίας και υποστήριξης που συχνά «επιβάλλεται» από την προσωπική σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε ήδη γνώριμους και φίλους.
Το επόμενο στάδιο εξέλιξης διαδικτυακών γνωριμιών σε φιλία είναι η επιλογή, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην πραγματική ζωή. Γνωρίζουμε και συναναστρεφόμαστε πολλούς ανθρώπους, αλλά πολύ λίγους κάνουμε φίλους. Αυτούς με τους οποίους έχουμε εκλεκτική συγγένεια. Εκλεκτική συγγένεια είναι οι πνευματικοί και ψυχικοί δεσμοί που ενώνουν ανθρώπους σε απρόβλεπτες συναντήσεις. Είναι η επιλεκτικότητα που συμπίπτει με μια έλξη, όπως είναι η φυσικοχημική έλξη ορισμένων χημικών ουσιών προς άλλες.
Τα κριτήρια αυτής της επιλογής είναι πνευματικά και ηθικά. Τα like είναι υποδηλωτικά των κριτηρίων, άρα και της πνευματικής καλλιέργειας και του ήθους αυτού που τα δίνει. Άμεσα ή έμμεσα φανερώνουν τις γνώσεις, την οξύνοια, την ευθυκρισία, την καλαισθησία, την ευγένειά του και τον σεβασμό της αξιοπρέπειας των άλλων χρηστών. Και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και στα διάφορα φόρουμ συναντάς πολλούς άγνωστους χρήστες με τέτοια χαρακτηριστικά, σε βαθμό που να απορείς και να θαυμάζεις: «Μα πού βρίσκονταν όλοι αυτοί!». Η στενότερη και βαθύτερη σχέση ορισμένων από αυτούς διαμορφώνεται και επιβεβαιώνεται με τον χρόνο, έστω και με ένα like, «Εδώ είμαι, φίλε», αν δεν έχουν κάτι άλλο να πουν. Και πρέπει να πούμε ότι αυτοί που δεν εννοούν ούτε τιμούν το like που βάζουν, δεν μπορεί να είναι φίλοι ούτε και στην πραγματική ζωή.
Μπορεί να μην πίνουν καφέ μαζί, να μη συναντιούνται σε φυσικούς χώρους του πραγματικού κόσμου, τους ενώνουν όμως στον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας όλα τα άλλα που αποτελούν περιεχόμενο μιας δυνατής φιλίας. Ο κόσμος των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης είναι μια κοινωνία σχέσεων με άλλους ανθρώπους, είναι μια επικοινωνία συνοδοιπόρων οι οποίοι σχολιάζοντας εκφράζουν τους προβληματισμούς τους, μοιράζονται, χωρίς να βρίσκονται στον ίδιο χώρο, τις δυσκολίες της καθημερινότητας, τη χαρά, τη λύπη ή την αγανάκτηση που νιώθουν. Γι’ αυτό οι σχέσεις ανθρώπων που διαμορφώνονται στον άυλο ψηφιακό κόσμο μπορεί να είναι σχέσεις πραγματικής φιλίας.
Σπυρίδων Κ. Κούτρας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου