Γιατί το παιδί χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα
Με κάθε παιδί που γεννιέται ο κόσμος όλος ξαναρχίζει.
Gilbert Becaud
Όσο κι αν οι μεγάλοι έχουν την αυταπάτη ότι ο κόσμος μελλοντικά θα είναι αυτός που αυτοί θα αφήσουν πίσω τους, ο μελλοντικός κόσμος θα είναι αυτός που τα παιδιά θα φτειάξουν, επειδή τα παιδιά είναι το μέλλον του. Κατά συνέπεια, σε όσο καλύτερες συνθήκες μεγαλώνουν και ανατρέφονται τα παιδιά, όσο περισσότερη στοργή, προστασία και φροντίδα δέχονται, όσο καλύτεροι άνθρωποι γίνονται, τόσο πιο ευοίωνο προδιαγράφεται το μέλλον του κόσμου.
Τα δικαιώματα του παιδιού αναγνωρίστηκαν από τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο· για να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις για την προστασία, τη φροντίδα, τη φυσιολογική ανάπτυξη, την αξιοπρέπεια και την ευημερία κάθε παιδιού.
Γονείς και πολιτεία, λοιπόν, έχουν την υποχρέωση να δημιουργούν και να προσφέρουν σε όλα τα παιδιά τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε αυτά να διαμορφώνουν προσωπικότητες πνευματικά καλλιεργημένες, ψυχικά ισορροπημένες και ηθικά ακέραιες. Να τους εξασφαλίζουν τις δυνατότητες και τα μέσα για αξιοπρεπή διαβίωση, για υγειονομική περίθαλψη, για εκπαίδευση, για παιχνίδι, για ελεύθερη έκφραση και δημιουργία, μέσα σε κλίμα θαλπωρής, συναδελφοσύνης, ισοτιμίας και ασφάλειας. Να τα προστατεύουν από κάθε μορφή εκμετάλλευσης, κακομεταχείρισης, κακοποίησης, βίας, διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού, που αποτελούν τραυματικές εμπειρίες, στιγματίζουν τα παιδιά και τα κατατρύχουν σε όλη τους τη ζωή.
Τα παιδιά δικαιούνται, επίσης, ειδική προστασία και φροντίδα, επειδή είναι αδύναμα να υπερασπιστούν και να προστέψουν τον εαυτό τους από τους κινδύνους που διατρέχουν. Δεν έχουν συναίσθηση της πραγματικότητας ούτε τη γνώση και την πείρα που χρειάζεται για να εκτιμούν σωστά τις καταστάσεις, να διακρίνουν το κακό, να αντιλαμβάνονται τις προθέσεις των μεγάλων και ό,τι αποτελεί σοβαρή απειλή για τη ζωή τους. Και το κυριότερο, δεν έχουν τις ικανότητες και τα μέσα να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους, την εκμετάλλευση και τη σκληρότητα, που μπορεί να υφίστανται.
Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα και επηρεάζονται έντονα από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και είναι από τα πρώτα θύματα των αντίξοων επιπτώσεών της, όπως ξηρασία, πλημμύρες και καταιγίδες, επισιτιστικές κρίσεις και ρύπανση. Ένας στους τέσσερις θανάτους παιδιών κάτω των πέντε ετών παγκοσμίως σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Τα παιδιά μπορεί εύκολα να πέσουν θύματα διαδικτυακών κινδύνων, βίας, «εκδικητικής πορνογραφίας», σεξουαλικής εκμετάλλευσης, εκβίασης και κακοποίησης, με αποτέλεσμα σοβαρές τραυματικές συνέπειες για τα παιδιά- θύματα οι οποίες μπορεί εύκολα να συνεχιστούν στην ενήλικη ζωή.
Τα παιδιά ως εύπιστοι καταναλωτές μπορούν εύκολα να παρασυρθούν από παραπλανητικές διαφημίσεις που τα ενθαρρύνουν σε συνήθειες βλαπτικές για την υγεία τους. Μπορούν, ακόμα, να παρακινηθούν από θεάματα και βιντεοπαιχνίδια σε συμπεριφορές επικίνδυνες για την ασφάλεια και τη σωματική ακεραιότητα τη δική τους και των άλλων παιδιών, όπως επιθετικότητα και βία.
Τα παιδιά δεν είναι υπεύθυνα για τους κινδύνους που τους επιφυλάσσει ο κόσμος στον οποίο ήρθαν. Ο κόσμος αυτός είναι δημιούργημα των μεγάλων. Τα παιδιά είναι ανύποπτα και αθώα. Κι όμως, είναι αυτά που υφίστανται, κυρίως, τις συνέπειες της σκληρότητας αυτού του κόσμου.
Σπυρίδων Κ. Κούτρας, Πειστικός Λόγος, Θέματα σύγχρονου προβληματισμού, έκδ. Σαββάλας, Αθήνα, 2020
Παραβιάσεις των δικαιωμάτων του παιδιού στην εποχή μας
Παρά τις διακηρύξεις, παρά την αναγνώριση των δικαιωμάτων του παιδιού από διεθνείς οργανισμούς και συμβάσεις, παρά τις δεσμεύσεις των κρατών να δίνουν πρωταρχική σημασία στο συμφέρον του παιδιού και παρά το επίπεδο πολιτισμικής ανάπτυξης στην εποχή μας, τα δικαιώματα του παιδιού παραβιάζονται βάναυσα. Από τα 100 εκατομμύρια παιδιά που ζουν στην Ευρώπη (20% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και από τα παιδιά που ζουν στις αναπτυσσόμενες χώρες (αποτελούν το 40% του πληθυσμού τους) ένα μεγάλο ποσοστό υφίσταται παραβιάσεις των δικαιωμάτων που έχει.
Παιδιά αναγκάζονται να διακόψουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, εξωθούνται σε παιδική εργασία σε συνθήκες αθλιότητας ή στην επαιτεία. Παιδιά ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας και πεθαίνουν από πείνα. Παιδιά υφίστανται βία, κακομεταχείριση, διακρίσεις για λόγους θρησκείας, αναπηρίας, φύλου, σεξουαλικής ταυτότητας, ηλικίας, εθνότητας, μετανάστευσης ή συνθηκών διαμονής.
Παιδιά αποχωρίζονται βίαια από τους γονείς τους τα οποία, ασυνόδευτα, απροστάτευτα ή αγνοούμενα, είναι δυσανάλογα εκτεθειμένα σε διακρίσεις και σε μεγάλο κίνδυνο εκμετάλλευσής τους και απάνθρωπης μεταχείρισής τους Παιδιά μεταναστών ζουν σε άθλιες συνθήκες κέντρων πρώτης υποδοχής.
Παιδιά, κυρίως κορίτσια, αποτελούν αντικείμενο εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση, πρόβλημα που επιδεινώνεται δραματικά εξαιτίας του Διαδικτύου. Κορίτσια εξωθούνται στην πορνεία ή καταναγκάζονται σε πρόωρο γάμο και σε ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, επειδή έτσι επιβάλλει η θρησκεία, η παράδοση, η κουλτούρα της κοινότητας στην οποία ανήκουν.
Ζωτικά όργανα παιδιών γίνονται αντικείμενο εμπορίας, παιδιά υφίστανται βασανιστήρια ή άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης, ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας. Παιδιά στρατολογούνται για τη διεξαγωγή ένοπλων συγκρούσεων, χρησιμοποιούνται ως ανθρώπινες ασπίδες, ως βομβιστές αυτοκτονίας, αθώα παιδιά δολοφονούνται ή ακρωτηριάζονται σε επιθέσεις εναντίον αμάχων κατά τη διάρκεια πολέμων ή γνωρίζουν τη φρίκη του πολέμου, προτού τα αθώα μάτια τους δουν την ξέγνοιαστη και όμορφη όψη της ζωής.
Επειδή όλες αυτές οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων που έχει κάθε παιδί αποτελούν ντροπή για τον σύγχρονο κόσμο, είναι απαραίτητο η διεθνής κοινότητα και κάθε κράτος να εξαντλήσουν κάθε δυνατότητα που έχουν και να πάρουν κάθε αναγκαίο μέτρο για την εξάλειψή τους.
Σπυρίδων Κ. Κούτρας, Πειστικός Λόγος, Θέματα σύγχρονου προβληματισμού, έκδ. Σαββάλας, Αθήνα, 2020
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου